Een hyperlink verwijderd van de algemene voorwaarden

Gepubliceerd: 19/03/2020

Mensen begeven zich massaal op het internet voor het aankopen van goederen of diensten. Vaak komt het contract louter op elektronische wijze tot stand. Zelfs bij papieren overeenkomsten wordt er vaak verwezen naar algemene voorwaarden die online terug te vinden zijn.

Een wereld vol online shoppen geeft ons de gelegenheid om stil te staan bij de toestemming als grondvereiste voor de totstandkoming van een geldige overeenkomst. Met één klik op de muisknop komt de online overeenkomst tot stand. Werden daarmee ook de algemene voorwaarden aanvaard?

*

Luidens artikel 1108 Burgerlijk Wetboek is de toestemming één van de grondvereisten voor de totstandkoming van een geldige overeenkomst. Deze toestemming moet vrij zijn van wilsgebreken en bovendien moeten de wilsuitingen van partijen op alle essentiële en substantiële punten met elkaar overeenstemmen.

Om een geldige instemming te kunnen geven, moet men vooraf voldoende kennis hebben van de inhoudelijke draagwijdte van de verbintenis die men aangaat.
Wilsovereenstemming over de contractvoorwaarden vereist kennis van die voorwaarden, minstens de mogelijkheid om er kennis van te nemen. Contractvoorwaarden waarvan een partij geen kennis kon nemen, binden die partij niet.

Deze beginselen gelden ook voor contracten die langs elektronische weg worden gesloten.

Boek XII van het Wetboek Economisch Recht voorziet bovendien dat de contractuele bepalingen en de algemene voorwaarden van het contract op zodanige wijze ter beschikking moeten worden gesteld dat de afnemer deze kan opslaan en weergeven.

Algemene voorwaarden zijn voorgedrukte clausules of bedingen die door één van de partijen bij voorbaat worden opgesteld en die de toekomstige contractuele relaties beheersen. Als uitgangspunt geldt dat een onderneming die zich op zijn algemene voorwaarden beroept, moet bewijzen dat zijn medecontractant van deze voorwaarden kennis heeft kunnen nemen en deze effectief heeft aanvaard.

Opdat de algemene voorwaarden verbindend kunnen zijn, moet voldaan zijn aan volgende criteria:

  • de wederpartij moet voorafgaand aan het sluiten van de overeenkomst
  • de redelijke mogelijkheid hebben gehad om kennis te nemen van de algemene voorwaarden waarmee moet worden ingestemd,
  • en deze algemene voorwaarden uitdrukkelijk of stilzwijgend aanvaarden.

De redelijke mogelijkheid hebben om kennis te nemen van de voorwaarden impliceert dat deze zichtbaar en leesbaar moeten zijn. De loutere instemming met de standaardformule ‘dat de algemene voorwaarden door de medecontractant gekend en aanvaard zijn’, wil niet zeggen dat de medecontractant deze voorwaarden ook effectief heeft aanvaard!

Wanneer een onderneming in een elektronische overeenkomst voorstelt aan de medecontractant om de algemene voorwaarden te aanvaarden door een vakje op het online formulier aan te vinken, moet zij er voor zorgen dat er tijdens dit proces een duidelijke en expliciete link is die verwijst naar een pagina met de integrale tekst van haar algemene voorwaarden.

Het Hof van Cassatie heeft in een arrest van 16 september 2016 reeds verduidelijkt dat het belangrijk is dat deze link ook effectief verwijst naar de tekst van de algemene voorwaarden. Een lege pagina voldoet niet aan de voorwaarde van de redelijke mogelijkheid tot kennisname ...

*
Indien men bij een vakje ‘ik aanvaard de algemene voorwaarden’ de mogelijkheid heeft om via een hyperlink door te klikken naar de integrale tekst van die voorwaarden, zal men dus gebonden zijn door deze voorwaarden.

Voorzichtigheid is geboden: één klik op de muis kan vérstrekkende gevolgen hebben.

Andere berichten